Ovaj članak govori o posljedicama izloženosti dima cigareta tokom perioda trudnoće i dojenja.
Šta se nalazi u dimu cigareta?
Dim cigareta je napravljen od gasova i vrlo sitnih čestica koje se oslobađaju kada se cigareta zapali. Dim ima preko 3.500 spojeva, uključujući nikotin, katran, olovo i ugljen monoksid. Kada udišete dim cigarete u pluća, gasovi i čestice ulaze u vaš krvotok i organe. Neke od ovih hemikalija mogu proći posteljicu i pored toga što djeluju štetno na bebu, smanjuju količinu kiseonika i hrane za bebu. Sekundarno pušenje je kada udišete dim cigarete druge osobe koja puši u vašoj blizini a to također ima negativan uticaj na vaše zdravlje.
Da li pušenje utiče na plodnost žena?
Da. Neka istraživanja su otkrila da žene koje puše cigarete teže ostaju trudne u odnosu na žene koje ne puše cigarete. Zapaženo je da problemi u ostvarivanju trudnoće su veći kod žena koje dnevno puše više od 10 cigareta. Žene lakše zatrudne kada prestanu pušiti.
Da li pušenje utiče na učestalost pobačaja?
Da. Učestalost pobačaja je veća kod žena koje puše cigarete. Također su veće šanse za nastanak vanmaterične trudnoće, što predstavlja ozbiljno stanje gdje je ugroženo zdravlje žene .
Da li pušenje cigareta tokom trudnoće utiče na razvoj anomalija kod bebe?
Neka istraživanja povezuju pušenje cigareta tokom trudnoće sa povećanom učestalosti rascjepa usne (zečija usna) i tvrdog nepca kod beba, posebno ako u porodici već postoji oralni rascjep. Rascjep usne (zečija usna) i tvrdog nepca nastaje kada se usne ili nepce (krov usta) ne spoje prilikom razvoja bebe.U tim slučajevima je potreban operativni zahvat kod bebe poslije poroda.
Može li pušenje cigareta uzrokovati druge probleme u trudnoći?
Da. Pušenje cigareta povezano je sa prijevremenim porodom, promjenama na posteljici, zastojem u rastu kod beba, manjom porođajnom masom beba, mrtvorođenosti i sindromom iznenadne smrti dojenčadi (SIDS).
Prijevremeni porod je rođenje bebe prije 37 nedelje trudnoće. Što žena više puši, to je veća šansa za prijevremeni porod. Bebe rođene prijevremeno, češće imaju zdravstvene probleme i obično ostaju duže u bolnici nakon poroda.
Niska porođajna težina bebe može uticati na zdravlje bebe i može otežati bebi oporavak od zdravstvenih problema. Žene koje prestanu pušiti u ranoj trudnoći imaju šansu da dobiju bebu sa normalnom porođajnom težinom.
Pušenje tokom trudnoće je također povezano sa češćim promjenama na posteljici (organ koji je spona između bebe i majke). Dolazi do učestalijih pojava stanja kao što su placenta previa (kada placenta blokira porođajni kanal) i placentna abrupcija (placenta se prerano odrubljuje od zida maternice). Ova stanja mogu uzrokovati vaginalno krvarenje i mogu predstavljati opasnost po život majke ili dovesti do smrti bebe.
Pušenje cigareta za vrijeme trudnoće može dovesti do problema s plućima kod djece nakon poroda.Potvrđena je veća šansa za razvoj astme, bronhitisa i respiratornih infekcije kod djece čije su majke pušile tokom trudnoće.
Može li pušenje cigareta tokom trudnoće uticati na mentalni razvoj djeteta nakon rođenja?
Moguće. Nekoliko istraživanja je pronašlo vezu između pušenja cigareta u trudnoći i problema učenja i ponašanja kod djece. Na primjer, postoje neka istraživanja koja povezuju pušenje tokom trudnoće sa povećanom šansom razvoja poremećaja hiperaktivnosti s nedostatkom pažnje (ADHD) kod djece. Potrebna su dodatna istraživanja da bi se potvrdili ovi nalazi. Neke studije su takođe pokazale povećanu šansu da će djeca biti pretila ako su bila izložena dimu cigareta tokom trudnoće.
Pušim samo pet cigareta dnevno. Da li je postoji rizik za zdravlje moje bebe?
Moguće. Rizik od mnogih komplikacija vezanih za pušenje zavisi od toga koliko cigareta žena puši. Što manje pušite, manje ste i vi i vaša beba u opasnosti da imate problema. Ako ne možete prestati pušiti, smanjenjem broja cigareta dnevno koje pušite, imat ćete koristi. Međutim, čak i nekoliko cigareta dnevno smanjuje količinu hrane i kiseonika koje dobija vaša beba.
Trudna sam 30 nedelja i pušim cigarete tokom cijele trudnoće. Da li ima smisla da sad prestanem?
Nikada nije prekasno da se prestane pušiti. Ako prestanete pušiti, zaustavljate izlaganje štetnim materijama, vas i vaše bebe. Prestanak pušenja u bilo koje vrijeme tokom trudnoće može imati pozitivan učinak na rast i razvoj vaše bebe.
Smijem li pušiti cigarete tokom dojenja?
Najbolje bi bilo prestati pušiti tokom dojenja jer nikotin prelazi u majčino mlijeko i može uticati na bebu.Vaša beba može biti izložena i drugim nezdravim hemikalijama od cigareta koje mogu preći u majčino mlijeko. Usprkos ovim rizicima, preporuka je da ne prestajete sa dojenjem iako pušite, jer prednosti dojenja za bebu prevazilaze rizike od pušenja cigareta za većinu beba. Ako ne možete prestati pušiti, trebate smanjiti broj cigareta i ne pušiti u kući ili kada ste blizu djeteta.
